Het overzicht laat ook zien dat 8% van de openbare opdrachten op laagste prijs wordt aanbesteed. Ondanks versoepelde wetgeving op dit vlak ziet PIANOo geen toename in het gebruik van de onderhandelingsprocedures.
In 2016 publiceerde PIANOo een vergelijkbaar overzicht over 2013-2016, gebaseerd op 3 jaar Aanbestedingswet 2012.
Aantal gunningen groeit harder dan aantal opdrachten
In 2018 kondigden overheden en andere aanbestedende diensten 8.361 openbare opdrachten (inclusief rectificaties) aan. Dat is 3% meer dan in 2017. De groei van het aantal opdrachten is minder sterk dan in 2017. Toen groeide het aantal aangekondigde opdrachten nog met 7% ten opzichte van 2016. Dit lijkt er op te wijzen dat aanbestedende diensten minder rectificeren. Het aantal gegunde opdrachten lag in 2018 op 7.240, 11% hoger dan in 2017. Dit aantal groeit juist harder dan in 2017, toen het aantal gunningen 9% groeide ten opzichte van 2016.
Helft opdrachten van decentrale overheden
Decentrale overheden (gemeenten, waterschappen) nemen het grootste deel van de aangekondigde opdrachten voor hun rekening, namelijk 50%. Publiekrechtelijke instellingen 33%, het Rijk 11% en speciale sectorbedrijven 6%. Veruit het grootste deel (61%) van de opdrachten die openbaar worden aanbesteed zijn diensten, 25% bestaat uit leveringen en 14% uit werken. De verdeling per type opdrachtgever en per type opdrachten was in 2017 en 2016 vrijwel gelijk.
Minder werken aanbesteed op laagste prijs
In 2018 werd 8% van de aangekondigde opdrachten op laagste prijs aanbesteed, in 2017 en 2016 was dit 9% Het criterium laagste prijs wordt nog steeds het meest toegepast bij aanbesteding van werken, maar minder dan in voorgaande jaren. 14% van de aangekondigde opdrachten in deze categorie werd in 2018 op laagste prijs aanbesteed, in 2017 en 2016 was dit nog 18%. Decentrale overheden passen het laagste prijscriterium het meest toe (12% van hun opdrachten) en publiekrechtelijke instellingen het minst (3%).
Minder aanbestedingen in percelen
De toepassing van percelen is de afgelopen jaren gedaald, van 23% over 2015-2016 naar 16% in 2018. De Rijksoverheid past het vaakst percelen toe: 22% van de door het Rijk aangekondigde opdrachten in 2018, al is dit beduidend minder dan in 2015-2016 (31%). Een opvallende daling zien we bij publiekrechtelijke instellingen: van 27% in 2015-2016 naar 14% in 2018. Verder worden vooral aanbestedingen van leveringen en diensten minder in percelen verdeeld. Bij werken zien we een lichte stijging van 10% in 2016 naar 14% in 2018, al ligt het percentage daarmee nog steeds onder het gemiddelde voor alle opdrachten.
Er zijn meerdere oorzaken mogelijk voor de daling in het percelengebruik. Deze cijfers zijn uitsluitend gebaseerd op de gegevens van openbare aanbestedingen. PIANOo kan daarom niet vaststellen of er bijvoorbeeld meer kleinere (onderhandse) opdrachten zijn uitgezet.
Geen groei in onderhandelingsprocedures
Hoewel de Aanbestedingswet 2012 sinds juli 2016 meer mogelijkheden biedt voor het gebruik van onderhandelingsprocedures, zien we geen stijging in de toepassing ervan. Het percentage opdrachten met toepassing van de concurrentiegerichte dialoog lag de afgelopen 3 jaar op 1%. Het percentage opdrachten waarbij de mededingingsprocedure met onderhandeling wordt toegepast lag in 2016 en 2017 op 3% en zakte in 2018 naar 2%.
Factsheet
Aanbesteden in Nederland 2016 - 2018
Meer informatie:
Factsheet Aanbesteden in Nederland 2013 - 2016
Bron: Pianoo